سفارش تبلیغ
صبا ویژن
 
►▌ علوم و معارف اسلامی ▌ ◄
 
 

 

شهید مطهری

ارزشهاى انسان‏

1- انسان خلیفه خدا در زمین است:
روزى که خواست او را بیافریند، اراده خویش را به فرشتگان اعلام کرد.
آنها گفتند: آیا موجودى مى‏آفرینى که در زمین تباهى خواهد کرد و خون خواهد ریخت؟ او گفت: من چیزى مى‏دانم که شما نمى‏دانید . بقره/ 30[ ترجمه آیه به مضمون است.].
اوست که شما انسانها را جانشینهاى خود در زمین قرار داده تا شما را در مورد سرمایه‏هایى که داده است در معرض آزمایش قرار دهد  انعام/ 165.
2- ظرفیت علمى انسان بزرگترین ظرفیتهایى است که یک مخلوق ممکن است داشته باشد:

 برای مطالعه کامل متن به ادامه مطلب بروید              
تمام اسماء را به آدم آموخت (او را به همه حقایق آشنا ساخت)، آنگاه از فرشتگان (موجودات ملکوتى) پرسید: نامهاى اینها را بگویید چیست.
گفتند: ما جز آنچه تو مستقیماً به ما آموخته‏اى نمى‏دانیم (آنچه را تو مستقیماً به ما نیاموخته باشى ما از راه کسب نتوانیم آموخت). خدا به آدم گفت: اى آدم! تو به اینها بیاموز و اینها را آگاهى ده. همین‏که آدم فرشتگان را آموزانید و آگاهى داد، خدا به فرشتگان گفت: نگفتم که من از نهانهاى آسمانها و زمین آگاهم (مى‏دانم چیزى را که شما نمى‏دانید) و هم مى‏دانم آنچه را شما اظهار مى‏کنید و آنچه را پنهان مى‏دارید»
3- او فطرتى خدا آشنا دارد؛ به خداى خویش در عمق وجدان خویش آگاهى‏ دارد. همه انکارها و تردیدها، بیماریها و انحرافهایى است از سرشت اصلى انسان:
هنوز که فرزندان آدم در پشت پدران خویش بوده (و هستند و خواهند بود) خداوند (با زبان آفرینش) آنها را بر وجود خودش گواه گرفت و آنها گواهى دادند  اعراف/ 172.
چهره خود را به سوى دین نگه دار، همان که سرشت خدایى است و همه مردم را بر آن سرشته است روم/ 43.
4- در سرشت انسان علاوه بر عناصر مادى که در جماد و گیاه و حیوان وجود دارد، عنصرى ملکوتى و الهى وجود دارد. انسان ترکیبى است از طبیعت و ماوراء طبیعت، از ماده و معنى، از جسم و جان:
آن که هرچه را آفرید نیکو آفرید و آفرینش انسان را از گِل آغاز کرد؛ سپس نسل او را از شیره کشیده‏اى که آبى پست است قرار داد؛ آنگاه او را بیاراست و از روح خویش در او دمید سجده/ 7- 9.
5-آفرینش انسان، آفرینشى حساب‏شده است، تصادفى نیست. انسان موجودى انتخاب شده و برگزیده است:
خداوند، آدم را برگزید و توبه‏اش را پذیرفت و او را هدایت کرد طه/ 122..
6- او شخصیتى مستقل و آزاد دارد، امانتدار خداست، رسالت و مسئولیت‏ دارد، از او خواسته شده است با کار و ابتکار خود زمین را آباد سازد و با انتخاب خود یکى از دو راه سعادت و شقاوت را اختیار کند:
همانا امانت خویش را بر آسمان و زمین و کوهها عرضه کردیم، همه از پذیرش آن امتناع ورزیدند و از قبول آن ترسیدند، اما انسان بار امانت را به دوش کشید و آن را پذیرفت. همانا او ستمگر و نادان بود .
ما انسان را از نطفه‏اى مرکّب و ممزوج آفریدیم تا او را مورد آزمایش قرار دهیم، پس او را شنوا و بینا قرار دادیم، همانا راه را به او نمودیم، او خود یا سپاسگزار است و یا کافر نعمت (یا راه راست را که نمودیم خواهد رفت و به سعادت خواهد رسید و یا کفران نعمت کرده، منحرف مى‏گردد).
7- او از یک کرامت ذاتى و شرافت ذاتى برخوردار است. خدا او را بر بسیارى از مخلوقات خویش برترى داده است. او آنگاه خویشتن واقعى خود را درک و احساس مى‏کند که این کرامت و شرافت را در خود درک کند و خود را برتر از پستیها و دنائتها و اسارتها و شهوترانیها بشمارد:
همانا ما بنى‏آدم را کرامت بخشیدیم و آنان را بر صحرا و دریا (خشک و تر) مسلط کردیم و بر بسیارى از مخلوقات خویش برترى دادیم .
8- او از وجدانى اخلاقى برخوردار است؛ به حکم الهامى فطرى، زشت و زیبا را درک مى‏کند:
سوگند به نفس انسان و اعتدال آن، که ناپاکیها و پاکیها را به او الهام کرد  شمس/ 8 و 9.
9-  او جز با یاد خدا با چیز دیگر آرام نمى‏گیرد. خواستهاى او بى‏نهایت است، به هرچه برسد از آن سیر و دلزده مى‏شود مگر آنکه به ذات بى‏حد و نهایت (خدا) بپیوندد:
همانا تنها با یاد او دلها آرام مى‏گیرد  رعد/ 28..
اى انسان! تو به سوى پروردگار خویش بسیار کوشنده هستى و عاقبت او را دیدار خواهى کرد  انشقاق/ 6.
10- نعمتهاى زمین براى انسان آفریده شده است:
همانا اوست که آنچه در زمین است براى شما آفرید  بقره/ 29.
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است مسخّر او قرار داده است (پس او حق بهره‏گیرى مشروع از همه اینها را دارد) جاثیه/ 13.
11- او را براى این آفرید که تنها خداى خویش را پرستش کند و فرمان او را بپذیرد. پس او وظیفه‏اش اطاعت امر خداست:
همانا جن و انس را نیافریدیم مگر براى این که مرا پرستش کنند ذاریات/ 56.
12- او جز در راه پرستش خداى خویش و جز با یاد او خود را نمى‏یابد، و اگر خداى خویش را فراموش کند خود را فراموش مى‏کند و نمى‏داند که کیست و براى چیست و چه باید کند و کجا باید برود:
همانا از آنان مباشید که خدا را فراموش کردند و خداوند، خودشان را از یاد خودشان برد . حشر/ 19
13-  او همین‏که از این جهان برود و پرده تن که حجاب چهره جان است دور افکنده شود، بسى حقایق پوشیده که امروز بر او نهان است بر وى آشکار گردد:
همانا پرده را کنار زدیم، اکنون دیده‏ات تیز است . ق/ 22.
14- او تنها براى مسائل مادى کار نمى‏کند؛ یگانه محرک او حوائج مادى زندگى نیست. او احیاناً براى هدفها و آرمانهایى بس عالى مى‏جنبد و مى‏جوشد. او ممکن است که از حرکت و تلاش خود جز رضاى آفریننده مطلوبى دیگر نداشته باشد:
اى نفس آرامش‏یافته! همانا به سوى پروردگارت بازگرد با خشنودى متقابل: تو از او و او از تو خشنود . فجر/ 27 و 28
خداوند به مردان و زنان باایمان باغها وعده کرده است که در آنها نهرها جارى است، جاویدان در آنجا خواهند بود، و هم مسکنهاى پاکیزه؛ اما خشنودى خدا از همه اینها برتر و بالاتر است. آن است رستگارى بزرگ . توبه/ 72
بنا بر آنچه گفته شد، از نظر قرآن انسان موجودى است برگزیده از طرف‏ خداوند، خلیفه و جانشین او در زمین، نیمه ملکوتى و نیمه مادى، داراى فطرتى خدا آشنا، آزاد، مستقل، امانتدار خدا و مسئول خویشتن و جهان، مسلط بر طبیعت و زمین و آسمان، ملهَم به خیر و شر، وجودش از ضعف و ناتوانى آغاز مى‏شود و به سوى قوّت و کمال سیر مى‏کند و بالا مى‏رود اما جز در بارگاه الهى و جز با یاد او آرام نمى‏گیرد، ظرفیت علمى و عملى‏اش نامحدود است، از شرافت و کرامتى ذاتى برخوردار است، احیاناً انگیزه‏هایش هیچ‏گونه رنگ مادى و طبیعى ندارد، حق بهره‏گیرى مشروع از نعمتهاى خدا به او داده شده است ولى در برابر خداى خودش وظیفه‏دار است‏

مجموعه‏آثاراستادشهیدمطهرى، ج‏2، ص: 270 الی 273
دوستان نظر یادتون نره

 




موضوع مطلب : اخلاقیات

ارسال شده در تاریخ : جمعه 91 فروردین 11 :: 1:55 عصر :: توسط : ابوعلی

درباره وبلاگ
هدف از بر پایی این وب آشنایی با اهداف و روش های اهل بیت عصمت و طهارت و بیان علوم ومعارف اسلامی است . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ در ضمن این وبلاگ پاسخگوی سوالات دینی شماست سوالات خود را به واسطه ایمیل یا در قسمت نظرات در میان بگذارید در اولین فرصت جوابتان داده می شود. با آرزوی موفقیت روز افزون برای دوستداران ائمه معصومین علیهم السلام .
آخرین مطالب
پیوندها
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز
آمار وبلاگ
بازدید امروز: 8
بازدید دیروز: 13
کل بازدیدها: 278572