اثبات شهادت پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله و سلّم

 اثبات شهادت از قرآن

?وَ ما مُحَمَدٌ إلا رَسُولٌ قَد خَلت مِن قَبلِهِ الرُّسُل أفإن ماتَ أَو قُتِلَ إنقَلَبتُم عَلی أَعقابِکُم وَ مَن یَنقَلِب عَلی عَقِبَیهِ فَلن یَضُرَّ اللهَ شَیئاً وَ سَیَجزی اللهُ الشاکِرینَ? (آل عمران آیة 144.)

«و محمّد تنها فرستاده ای از جانب خداوند است که فرستادگان دیگری پیش از او گذشته اند. آیا اگر او بمیرد یا (بلکه) کشته شود شما به گذشته خویش (دوران جاهلیت) باز می گردید؟ و هر آن کس به گذشته خویش بازگردد، هرگز به خدا زیانی نمی رساند و خداوند به زودی سپاس گزاران را پاداش خواهد داد».

یکی از مهمترین آیاتی که در مورد شهادت پیامبر اکرم (صلّى الله علیه وآله) در روایات و کتاب های تفسیر به آن اشاره شده است، این آیه شریفه است. شأن نزول این آیه شکست مسلمانان در جنگ احد بوده است. در جنگ احد مشرکین شایع کردند رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله به شهادت رسیده است و این موجب نوعی شکست، عقب نشینی و تردید در مسلمانان سست ایمان شد و خداوند این آیه را برای سرزنش آنان فرو فرستاد. هر چند محور سخن در این آیه، انقلاب و ارتداد صحابه رسول خدا (صلّى الله علیه وآله) بعد از ایشان است، لکن استفاده های دیگری نیز می توان از این آیه نمود.

در علم نحو برای حرف «أو» سه معنا ذکر شده است: 1- عاطفه غیر ناصبه 2- عاطفه ناصبه 3- اضراب.

نوع اول معانی متعددی دارد از جمله: 1- تخییر 2- اباحه 3- شک 4- تقسیم 5- ابهام.

چهار معنای اول در این آیه صحیح نیست ولی نوع پنجم که ابهام است در این آیه احتمال دارد. به این بیان که خداوند می داند پیامبر به شهادت خواهد رسید اما این مطلب را در هاله ای از ابهام قرار می دهد.

ممکن است این ابهام به این دلیل باشد که اگر خداوند تبارک و تعالى صراحتاً اعلام می فرمود که پیامبر به شهادت خواهد رسید، مشرکین و منافقین با اعتماد به صدق کلام خداوند بر انجام این کار سرعت می گرفتند و زودتر برای انجام این کار برنامه ریزی و اقدام می کردند. (2)

نوع دوم هم شرایطی دارد که هیچ یک از آنها در این آیه موجود نیست.

و اما نوع سوم اضراب است که به معنای «بل» می باشد، در این صورت معنای آیه این گونه خواهد شد: «أفإن مات بل قتل» یعنی: «آیا اگر پیامبر بمیرد بلکه کشته شود». این احتمال هم در آیه صحیح به نظر می رسد و «أو» به معنای «بل» در موارد متعددی در قرآن آمده است: 

1- ?وَ أرسَلناهُ إلی مِائَةِ ألفٍ أو یَزیدُون. صافات آیة 147)، «و او (یونس علیه السّلام) را به سوی صد هزار نفر بلکه بیشتر فرستادیم».

2- ?ثُمَّ قَسَت قُلُوبُکُم مِن بَعدِ ذلکَ فَهیَ کَالحِجارَةِ أو أشدُّ قَسوَةً. بقره آیة 74) «سپس دل های شما سخت شد، به سختی سنگ ها بلکه سخت تر از آن».

حضرت امام صادق علیه السلام به یکی از اصحابشان فرمودند:

آیا میدانید رسول الله صلی الله علیه  و آله و سلم به حالت طبیعی از دنیا رفتند یا شهید و کشته شدند؟؟

بدرستیکه خداوند متعال در سوره  آل عمران آیه 144 میفرماید: 

وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‏ أَعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلى‏ عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرینَ   (ترجمه آیه در اول پیام نوشته شده)

همانا رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم قبل از شهادت مسموم شدند و آن دو زن عایشه و حفصه حضرت را مسموم کردند. آنان و پدرانشان شرار خلق الله هستند!

( کتاب تفسیر قمی ج 2 ص 376 و تقسیر البرهان ج1 ص 200 و تفسیر عیاشی ج 1 ص 200 و  تفسیر صافی فیض کاشانی ج 1 ص 389 و تفسیر نور الثقلین  ج 1 ص 401  و بحارالانوار ج 22 ص 516  و غایه المرام و الصراط المستقیم و اغتیال النبی نجاح طایی و الخرایج علامه قطب راوندی و مستدرک سفینه البحار و  دیگر کتب معتبر شیعه )

پس از آن که لشگر أسامه از مدینه خارج شد حال رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در اثر بیماری سنگین شد و به لشگر أسامه خبر رسید که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم در حال احتضار است.

روایت شده است عایشه گفته است در کام رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ، در زمان مریضی ایشان به زور دواء خوراندیم در حالی که او روزه دار بود .

ابن حجر عسقلانی در شرح و توضیح این روایت می نویسد: (قوله لددناه) ای جعلنا فی جانب فمه دواه بغیر اختیاره و هذا هو اللدود. این که گفته (لددنا) یعنی این که ما در دهان آن حضرت بدون این که میل و رغبت داشته باشد (با زور) دوا ریختیم.

الطبقات الکُبری ، ابن سعد ، ج 2 ، ص 235 ، و بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج4، ص1618، ح4118، ح 4189، کتاب المغازی، باب مرض النبی، ج5، ص2159، ح5382، کتاب الطب، دار ابن کثیر، الیمامة، بیروت، 1407ق؛ النیشابوری، مسلم ابن حجاج، صحیح مسلم، ج4، ص1733، ح2213، کتاب السلام، باب کراهة التداوی باللّدود، داراحیاء التراث العربی، بیروت

در دو روایت بخاری و مسلم از عایشه آمده است : ما به رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در هنگام بیماری دارو دادیم پس شروع کرد به اشاره کردن به ما که به من دارو ندهید . 

من گفتم : ( مسئله ای نیست ) هربیماری از دارو متنفّر است . ( اینجا می توانیم به این موضوع اشاره کنیم که آیا ، علم عایشه از رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم بیشتر بوده است ؟ )

سنن البخاری ، ج 7 ، ص 17 و ج 8 ، ص 40 و سنن مسلم ، ج 7 ، 24 و 194

امّا این سمّ بود که جرعه جرعه به خورد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم دادند در حالی که او نمی خواست بخورد ( البتّه در اثر ضعف شدید نمی توانست مقاومت کند ) پس سمّ وارد بدنش شده و او را کُشت .

عایشه می گوید پس از مسموم شدن پیامبر به من گفت : وای بر آن زن ( عایشه ) اگر می توانست چنین نمی کرد .

الطبقات ، ابن سعد ، ج 2 ، ص 203

این اعترافی است از سوی عایشه به انجام کاری زشت در حق رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم .

?? در روایت بحارالأنوار آمده است که هر چهار نفر بر مسموم نمودن آن حضرت همدست شده بودند .

بحارالأنوار ، مجلسی ، ج 22 ، ص 239 و 246 . مقصود از چهار نفر ( ابوبکر ، عمر ، عایشه ، حفصه ) می باشد

پس چون رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم بعد از مدتی به هوش آمدند .

فرمودند : چه کسی با من چنین کرده ، این کار زنهائی است که از آنجا آمده اند و با دست به سوی حبشه اشاره کرد .

الطّب النّبوی ، ابن جوزی ، ج 1 ، ص 66 ( در روایات صحیح آمده است که عایشه و حفصه حبشی بودند )

?? این یک افشاگری از سوی ، رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم که او را به روشی که زنان حبشیه به شوهرانشان سمّ می خوراندند مسموم کرده اند .

سمّ حبشه نیز معروف و مشهور بوده است و بعضی از حبشی  ها متخصّص در سحر و شعبده و انواع سمّ بوده اند . (داستان انتقام گرفتن حبشی ها از سفیر قریش یعنی عمارة بن ولید بن مغیره مؤید نشان گفتار ماست )

 در روایتی آمده است :

گفتیم در رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم بیماری ( ذات الجنب ) می بینیم ، بیایید به او دوا بخورانیم پس خوراندند .

پس چون رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به هوش آمد فرمود : چه کسی این کار را انجام داده مگر من شما را از این کار نهی نکردم و نگفتم که این بیماری بر من مسلّط نمی شود ؟

گفتند : عمویت عبّاس ، زیرا می ترسید شما ذات الجنب گرفته باشید .

معجم ما استعجم ، عبدالله اندلسی ، ص 142

اندکی بعد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمود : هر کس در خانه است در برابر چشم من باید از این ( لدود ) بخورد بجز عمویم عبّاس که در کنار شما حضور نداشت .

سنن البخاری ، ج 7 ، ص 17 و ج 8 ، ص 40 و سنن مسلم ، ج 7 ، 24 و 194

در روایتی از مجلسی آمده است عایشه و حفصه به او سمّ را نوشاندند .

اما بررسی علامه مجلسی در این روایت به طور واضح موضوع حدیث لدود (داروی گیاهی و تلخ )را روشن می کند . مجلسی در این روایت از دو سمّ برای شهادت پیامبر بررسی می کند اول سمّی که در جنگ خیبر است و دوم از سمی که در روزهای آخر حیات رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به او نوشاندند .

 سمی که حضرت کشت همان سمّ دوم است نه سمّ اول ، زیرا سمّ اول چهار سال قبل از شهادت او در خیبر بوده در حالیکه رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم سال 11 هجری شهید شده است .

از آن گذشته رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم از مسمومیّت طعام خیبر توسط جبرئیل آگاه شد و از آن نخورد در حالی که بشر که لقمه ‏اى از آن خورده بود مسموم شد و در اثر همان زهر از دنیا رفت .

بحارالأنوار ، مجلسی ج 22 ص 516

امام حسن علیه السلام به اهل بیت خود فرمودند:

من با سمّ کشته می شوم همان طور که رسول خدا با سمّ به شهادت رسید.

منبع اثبات الهداة: ج2ص558.

 کانال علوم ومعارف اسلامی     https://telegram.me/maaref11