سفارش تبلیغ
صبا ویژن
 
►▌ علوم و معارف اسلامی ▌ ◄
 
 

اعتدال، افراط ، تفریط

تحقیق مجملی در رابطه اعتدال، افراط ، تفریط انجام دادم که در اختیار شما بزرگواران قرار می دهم

امیر المومنینعلیه السلام می فرماید: اى برادر همدانى بدان که بهترین شیعیان من آن دسته و فرقه‏اى هستند که راه اعتدال و میانه روى اختیار کرده‏اند، تا آنان که راه غلوّ پیش گرفته به آنان بازگشت نموده، و آن دسته عقب افتاده خود را به ایشان برسانند. امالى شیخ مفید-ترجمه استادولى، ص: 16

رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند:خوشا به حال کسى که اسلام اختیار کند، و زندگیش به حد اعتدال برسد.  ایمان و کفر-ترجمه الإیمان و الکفر بحار الانوار، ج‏2، ص: 345

در کتاب الآداب الدینیة للخزانة المعینیة با ترجمه عابدى، ص: 196 مولف می نویسد: 

 اعتدال، فضیلت اخلاقى بشمار مى‏رود و هر کدام از افراطها و تفریطها رذیلت یا زشتى اخلاقى شناخته مى‏شوند.

برای مطالعه کامل متن به ادامه مطلب بروید         

کلیات فضائل اخلاقى عبارتند از:

1- اعتدال در شناخت و درک که «حکمت» نامیده مى‏شود.

2- اعتدال در شهوت  که «عفت» نامیده مى‏شود.

3- اعتدال در غضب و دفع که «شجاعت» است.

4- مجموعه «حکمت» و «عفت» و «شجاعت» مساوى با «عدالت» است.

و کلیات رذائل اخلاقى نیز عبارتند از:

1- افراط در شناخت که «وسوسه» است.

2- تفریط در شناخت که «حماقت» است.

3- افراط در شهوت که «شرور بودن» است.

4- تفریط در شهوت که «پخمه بودن» است.

5- افراط در غضب که «خشم» است.

6- تفریط در غضب که «ترس» است. انتهی کلام کتاب الآداب الدینیة للخزانة المعینیة

و در کتاب امام شناسى، ج‏1، ص: 61 و 62  مرحوم علامه طهرانی می نویسد: در انسان صفات نیکوئى موجود است مانند شجاعت و سخاوت و عفّت و غیره که چنانچه هر یک از آنها را بجا و بموقع خود بمقدار معیّن و لازم اعمال کند، صحیح و مفید بوده، و اگر از حدود خود تجاوز کند، و ضد آنها را اعمال نماید غلط و مضر خواهد بود.

ضدّ این صفات را صفات رذیله گویند، و آن جنبه افراط و تفریط در حدود این صفات است مثلا شجاعت، ملکه ایست بسیار نیکو و آن حدّ متوسط و اعتدال و پسندیده بین دو حدّ نکوهیده است. 

در ناحیه تفریط و کمبودى عنوان جُبْن و ترس از صفات رذیله و در ناحیه افراط و زیاده روى عنوان تهوُّر و بى‏باکى است که آن نیز غلط و غیر نیکو است. 

انسان باید پیوسته این صفت را در خود بحال متعادل نگاهدارد و نگذارد از حدود خود بپائین که مرتبه جبن است سقوط کند یا ببالا که مرتبه تهوّر و بى‏باکى‏ است تجاوز نماید. 

هم چنین عفت بسیار نیکو و پسندیده است، ولى چنانچه از حد خود ضعیف‏تر باشد بمرتبه خمود یعنى بى‏حسى و افتادگى منجر مى‏شود که در اینحال زشت و ناپسند، و اگر از حدّ خود قویتر شود بمرتبه پرده‏درى و بى‏باکى که شَرَه است منجر مى‏شود، که او نیز زشت و نکوهیده است، و باید انسان مواظب خود باشد که ملکه میانه و معتدل بنام عفّت پیوسته در او زنده بوده، و خداى ناکرده بمرحله خمود سقوط ننماید، و یا بمرحله شَره و پرده‏درى تجاوز نکند، که در آن حال آن ملکه پسندیده مى‏میرد، و یکى از این دو ناحیه غیر محموده در انسان زنده مى‏شود، و زندگى او زندگى نفس امّاره خواهد بود. 

سخاوت نیز حدّ میانه و درجه پسندیده است چون بجا و بموقع مصرف نگردد، عنوان بخل بر او مترتب است و چون زیاده از حدّ اعمال شود عنوان تبذیز و نفله کردن بر او صادق است، و معلوم است که هر یک از این دو ناحیه، خراب و غیر پسندیده است، و باید سعى نمود که پیوسته در حال تعادل و به اسم ملکه سخاوت در انسان موجود باشد، و از افراط و تفریط که همان مرتبه تبذیز و نفله کردن و مرتبه بخل است جلوگیرى شود، و انسان در این صورت انسان صحیح و متعادلى خواهد بود.

انشاء الله پیرامون نحوه ی بدست آوردن اعتدال و ... به زودی تحقیق می کنم و در اختیارتون می گذارم

دوستان نظر یادتون نره

 




موضوع مطلب : اعتدال، افراط ، تفریط

ارسال شده در تاریخ : سه شنبه 91 فروردین 8 :: 4:25 عصر :: توسط : ابوعلی

درباره وبلاگ
هدف از بر پایی این وب آشنایی با اهداف و روش های اهل بیت عصمت و طهارت و بیان علوم ومعارف اسلامی است . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ در ضمن این وبلاگ پاسخگوی سوالات دینی شماست سوالات خود را به واسطه ایمیل یا در قسمت نظرات در میان بگذارید در اولین فرصت جوابتان داده می شود. با آرزوی موفقیت روز افزون برای دوستداران ائمه معصومین علیهم السلام .
آخرین مطالب
پیوندها
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز
آمار وبلاگ
بازدید امروز: 4
بازدید دیروز: 58
کل بازدیدها: 288826