گروه های مختلف مدعیان استاد اخلاق و علامت شناخت ولی خدا
روایت بسیار شگفت انگیز از امام سجاد علیه السلام
حضرت امام رضا علیه السّلام از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام روایت کرده که آن حضرت فرمودند:
«اگر مردی را ببینید که طریقه و روش او نیکوست و گفتار خود را آهسته و آرام نموده و سخن خود را ضعیف و ملایم نشان دهد و در کارها و حرکاتش خود را خاضع و فروتن جلوه دهد، فوراً به او گرایش پیدا نکنید! دست نگاه دارید، توقّف کنید که شما را گول نزند!
زیرا چه بسیار کسانی هستند که به علّت سُستی نیّت و پستی هویّت و ترسو بودن دلشان از رسیدن به دنیا و ارتکاب کارهای حرام عاجز ماندهاند. و بدین جهت دین را دام وصول به دنیا و وسیله صیدِ وصول به مادّیّات و شهوات قرار میدهند، مردم را به ظاهر آراسته خود میفریبند و چنانچه به چیز حرامی دست یابند با تمام مشقّت و تکلّف خود را بدان میرسانند و دست میآلایند.
و اگر دیدید که آن مرد از مال حرام اجتناب میورزد و دست بدان نمیآلاید، پس باز صبر کنید! و در گرایش به او مبادرت نکنید که شما را فریب ندهد!
چون خواستهها و تمایلات نفسانی مردم مختلف است، زیرا که چه بسیاری از مردم از به دست آوردن مال حرام گر چه فراوان باشد دوری میکنند، ولیکن اراده خود را از راه زنا و اعمال شنیعه باز نمیدارند، و نفس خود را بر ورود بر یک زن زشت کَریه المنظَر فرود آورده و از راه حرام با او آمیزش میکنند.
و اگر آن مرد را چنین یافتید که از این عمل زشت هم دوری میکند، باز شکیبا باشید! و در گرایش به او شتاب نکنید، که مبادا شما را گول زند! تا خوب بنگرید که گِرهِ و بستگی عقلانی او چطور است و مرکز تصمیم گیری تفکیری او چگونه است،
چون بسیاری از مردم هستند که از روی آوردن به دنیا و ارتکاب مُحرّمات و وصول به اموال حرام و اعمال آمیزشی جنسی خودداری نموده و عفّت به خرج میدهند، ولیکن دارای عقل متین و فکری استوار نیستند.
و بنابراین مفسده کارهائی را که انجام میدهند بیش از مصلحت آنست، چون بر پایه جهالتی که دارند مفسدهای میآفرینند بیشتر از مصلحتی که پدیده عقل و درایتشان است.
و اگر عقل او را نیز متین و استوار یافتید! باز زود اقدام بر پیروی و تبعیّت نکنید! تا آنکه او را بنگرید که آیا با هوای نفس خود متحّد شده و علیه عقلش قیام کرده است، و یا آنکه با عقلش متّحد شده و با هم علیه هوای نفس امّاره به پا خاستهاند. و دیگر ببینید که آیا نسبت به ریاستهای باطله دنیویّه اشتیاق و رغبت دارد، یا آنکه بیرغبت و میل است،
چون در میان توده مردم افرادی یافت میشوند که هم دنیا و هم آخرت، هر دو باختهاند؛ دنیا را برای وصول به دنیا ترک گفتهاند و پنداشتهاند که لذّت ریاستهای باطل از لذّت اموال حرام و نعمتهای مباح و حلال بیشتر است، و بنابراین برای نیل به ریاستهای باطل از همه اینها گذشتهاند.
و اگر به آنها گفته شود: از خدا بپرهیز! مقام خودخواهی و عزّت کاذب او را به گناه میکشد پس جهنّم برای او بس است و حقّاً بد محلّ آرامشی است. این چنین فردی چون آدم یک چشمی، پیوسته در امور بدون بصیرت و درایت است و اوّلین گامی که به باطل بردارد، او را به آخرین مراتب خُسران و زیان میکشاند.
و پس از آنکه نمیتواند به منویّات خود برسد، پروردگارش او را در طغیان و سرکشیِ ممتدّ میبرد؛ و در این صورت آنچه را که خدا حرام کرده است حلال میشمرد و آنچه را که خدا حلال کرده است حرام میشمرد. و اگر ریاست باطلش که به دنبالش میرود و برای وصول به آن خود را به مهالک انداخته و به شقاوت رسانده است سالم بماند، باکی در از بین رفتن دینش ندارد؛ پس این افراد کسانی هستند که خدا بر آنها غضب نموده و به آنان صَلای دورباش زده و عذاب ذلّت آمیز و تحقیر انگیز برایشان مهیّا ساخته است.
ولیکن مرد، تمام مرد، نیکو مرد آن کسیست که هوای نفس و در خواست خود را تابع امر خدا نموده است و قوای خود را در راه رضای خدا مبذول داشته است؛ و ذلّت را با وجود داشتن حقّ، به عزّت أبدیّه نزدیکتر مییابد از عزّتی که با باطل به دست میآید.
و به یقین میداند که گرفتاریهای کم و ناچیز دنیا که برای رضای خدا آنها را تحمّل میکند، او را بدوام نعمتهای ابدیّه خداوند در بهشتی که خرابی و فناء و نیستی ندارد خواهد رسانید. و نیز میداند که اگر از هوای نفس امّاره خود پیروی کند، بسیاری خوشیهائی که در دنیا میبرد او را به عذاب ابدیّه خداوند که زوال و انقطاع ندارد خواهد کشانید.
پس بنابراین بدانید که مرد تمام عیار چنین مردی است، مرد نیکو و پسندیده و استوار چنین مردی است؛ پس حتماً به او تمسّک کنید! و به رویّه و منهاج و سیره او اقتدا نمائید! و بوسیله او بسوی پروردگارتان متوسّل شوید! چون درخواست و دعای او ردّ نمیشود و طلب و خواهش او دچار حِرمان نمیگردد.
معاد شناسی حضرت علامه طهرانی رضوان الله نعالی علیه ج هفتم ص 319 الی322
کانال علوم و معارف اسلامی در تلگرام
https://telegram.me/maaref11
موضوع مطلب : امام,
استاد اخلاق,
سجاد,
ولی,
خدا