غدیریه ابن‏حمّاد عبدى‏

          1.  یا سائلى عن حیدر اعییتنى               انا لست فى هذا الجواب خلیقا 

          2.  الله سماه علیا باسمه                       فسما علوا فى العلا و سموقا 

          3.  و اختاره دون الورى و اقامه                  علما الى سبل الهدى و طریقا 

          4.  اخذ الاله على البریة کلها                    عهدا له یوم الغدیر وثیقا 

          5.  و غداة وافى المصطفى اصحابه             جعل الوصى له اخا و شقیقا 

          6. فرق الضلال عن الهدى فرقى الى           ان جاوز الجوزاء و العیوقا 

          7.  و دعاه املاک السماء بامر من               اوحى الیهم حیدر الفاروقا 

          8.  و اجاب احمد سابقا و مصدقا               ما جاء فیه فسمى الصدیقا 

          9.  فاذا ادعى هذه الاسامى غیره             فلیاتنا فى شاهد توثیقا [1] 

1- «اى کسى که از حیدر و شناخت او از من پرسش مى‏کنى، تو مرا خسته و فرسوده ساختى! زیرا که من به هیچوجه در خور بیان این واقعیت نیستم، و شایستگى کشف این حقیقت را ندارم!

2- خداوند طبق نام خودش، او را على نامید، فلهذا در مراتب مجد و علو و بلندى و رفعت، بالا رفت.

3- خداوند او را اختیار و انتخاب کرد از میان تمام مردم جهان، و همه را کنار زد، و او را راه و طریق و نشانه به سوى راههاى هدایت برافراشت و معین کرد.

4- خداوند در روز غدیر، از همه خلایق عهد و پیمان استوارى براى ولایت و تمکین و پیروى از او گرفت.

5- و در صبحگاه روشن و درخشان روزى که مصطفى بین اصحاب خود عقد برادرى و اخوت بست، على وصى را براى خود برادر و همتا قرار داد.

6- و بنابراین با این عمل، بین ضلالت و هدایت جدائى افکند، و على با این برادرى پیامبر گرامى، آنقدر بالا رفت که از برج جوزآء و از ستاره عیوق گذشت.

7- و فرشتگان سماوى به دستور و فرمان خداوندى که به آنها وحى مى‏فرستد، همگى على را حیدر و فاروق نامیده، و بدین اسم نام نهادند.

8- او از همه زودتر پیشى گرفته و سبقت جسته، و دعوت احمد را لبیک گفت، و آنچه درباره احمد نازل شده بود را تصدیق کرد، فلهذا به صدیق امت نامیده شد.

9- و بنابراین، غیر از على هر کس ادعاى این القاب و اسامى کند، باید براى توثیق مدعاى خود براى ما شاهد و دلیل آورد».

-------------------------------

تبرّک جستن به آثار قدمهای امیر المؤمنین علیه السّلام‏

سلیم بن قیس مى‏گوید:

از سلمان شنیدم که مى‏گفت:

پیامبر صلى اللَّه علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود:

 اگر نبود که عده‏اى از امتم بگویند آنچه مسیحیان در باره عیسى بن مریم گفتند، در باره تو سخنى مى‏گفتم که امتم در پى آثار قدمهایت در خاک باشند و آن را ببوسند

حماد بن عیسى گوید: روزى امام صادق علیه السّلام به من فرمود: مى‏توانى خوب نماز بخوانى؟

گفتم: اى آقاى من! من کتاب جمع آوری شده  در باره نماز را حفظ کرده‏ام.

فرمود: بر تو باکى نیست، برخیز نماز بخوان.

گوید: برابر آن حضرت رو به قبله ایستادم و تکبیر نماز گفتم و رکوع و سجود نمودم.

امام فرمود: اى حمّاد! خوب نماز نمى‏خوانى! چه اندازه براى مرد زشت است که شصت یا هفتاد سالش شود و یک نماز کامل و تمام بپا ندارد! حمّاد گوید: پیش خود خوار شدم و گفتم قربانت گردم: نماز را به من بیاموز.

امام صادق علیه السّلام تمام قد رو به قبله ایستاد و دو دست را بر روى دو رانش، پائین‏ انداخت، انگشتها را به هم چسباند و دو گام را به هم نزدیک کرد تا فاصله آنها سه انگشت گشاده شد؛ و انگشتان پایش را بدون انحراف برابر قبله نمود، در حال خشوع و استکانت گفت: اللَّه أکبر.

حمد و قل هو اللَّه را به ترتیل و تأنّى خواند، و به اندازه نفسى درنگ کرد، به همان حال ایستاده گفت:

اللَّه أکبر.

سپس به رکوع رفت و دو کفّ خود را که انگشتانش باز بود از سر دو زانو پر کرد و زانو را عقب زد تا پشت او هموار شد که اگر قطره آبى یا روغنى بر آن مى‏چکید نمى‏لغزید از بس که پشتش هموار بود؛ و گردن کشید و چشمها را خوابانید، سه بار به آرامى فرمود:

سبحان ربّى العظیم و بحمده‏

سپس برخاست و چون بر جا شد، گفت:

سمع اللَّه لمن حمده‏

و در همان حال ایستاده تکبیر گفت، و دو دستش را تا برابر رو بلند کرد و سپس به سجده رفت و دو کف دست را که انگشتانش به هم چسبیده بود میانه کنار صورت نهاد و سه بار گفت:

سبحان ربّى الأعلى و بحمده‏

و چیزى از اعضاى بدن را بر هم نگذاشت، و بر هشت عضو سجده کرد، دو کفّ، دو سر زانو، و دو سر انگشت بزرگ پاها؛ پیشانى و بینى.

و فرمود: در سجده از این هشت عضو، نهادن هفت عضو بر زمین واجب است و آنها همانها است که خداى عزّ و جلّ در کتابش فرموده‏ وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً و آنها عبارتند از: پیشانى و دو کفّ و دو زانو و دو انگشت بزرگ پا، و نهادن بینى بر زمین سنّت است. سپس سر از سجده برداشت و چون برجا نشست، گفت: اللَّه اکبر، و بر طرف چپ نشست، و روى پاى راست را بر پشت پاى چپش نهاد و گفت:

أستغفر اللَّه ربّى و أتوب إلیه‏

و به حال نشسته باز تکبیر گفت و به سجده دوم رفت، و همان گفت که در سجده اوّل گفته بود و در رکوع و سجود، هیچ عضو تنش را بر عضوى دیگر ننهاد، و دستها را [در سجود] مانند بال زیر تن بیرون داده بود و آرنجهایش را بر زمین نگذاشته بود. به همین روش دو رکعت نماز خواند در حالى که انگشتانش به هم چسبیده بود، در تشهّد نشست، و چون از تشهّد سلام داد، فرمود: اى حمّاد چنین نماز بخوان.

چهل حدیث (الأربعون للشهید الأول)،حدیث سی و نه

چه مى‏خواهید از على؟ 

ابن اثیر در أسدالغابه ^[1] با اسناد متصل خود از عمران بن حصین، و همچنین قندوزى در ینابیع المودة ^[2] از سنن ترمذى از عمران بن حصین و همچنین محب الدین طبرى از عمران بن حصین ^[3] روایت کرده‏اند که پیغمبر على را بر قشونى امیر نموده، و بسریّه‏اى گسیل داشت على در آن نبرد براى خود کنیزى برداشت، این معنى در نزد بعضى گران آمد، و چهار نفر از آنان یکدل گردیده با یکدیگر نزد پیغمبر آمدند، و یک یک برخاسته، زبان بشکایت گشودند.

پیغمبر در هر مرتبه از آنها روى گردانید، چون نفر چهارم برخاست و آنچه را که آن سه نفر گفته بودند، او نیز بازگو کرد فأقبَلَ إلیهم رسولُ الله صلى الله علیه و آله و الغضبُ یُعرفُ فى وجهه، فقال: ما تُریدونَ مِن عَلىٍّ؟ ما تریدون من علىٍّ؟ ما تریدون من علىٍّ؟ إنَّ علیًّا منّى و أنا من علىٍّ، و هو ولىُّ کلِّ مؤمِنٍ بَعدِى.

در اینجا رسول خدا روى خود را به آنها نموده و در چهره مبارکش آثار غضب و خشم هویدا بود و فرمود چه مى‏خواهید از على؟ چه مى‏خواهید از على؟ چه مى‏خواهید از على؟ حقًّا على از من است و من از على هستم و او صاحب اختیار و ولى هر مؤمنى است بعد از من ^[4]

آرى کسانیکه نمى‏توانستند به بینند على کنیزى را براى خود بردارد- در حالیکه قوام اسلام رهین فداکاریهاى بى‏نظیر او بود- کجا مى‏توانستند ببینند که‏ او بر جمیع مسلمین عالم زعامت کند و سر رشته امور مردم را بدست گیرد؟

کردند با او آنچه کردند، تا بالأخره پس از سى سال خون دل، در محراب عبادت فرقش را بشکافتند؛ و چنین روح کلّى و حیات سرمدى خود را در زیر خاک پنهان نموده، دل جن و انس و حیوان بیابان و مرغان هوا را در سوگش ماتم سرا نمودند.

 امام شناسى، ج‏1، ص: 37-38

__________________________________________________

 حضرت رسول صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمودند:

لِلصّائِمِ فَرحَتانِ: فَرحَة عِندَ إفطارِهِ، و فَرحَة عِندَ لِقاءِ رَبِّهِ.

[رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمودند: براى روزه‏دار دو خوشحالى و انبساط است. اوّل سرور در وقت افطار دوّم هنگام ملاقات پروردگارش. مترجم‏]]

کمافى «المحجّة البیضاء» عن ابن ماجه، درکتاب «من لایحضره الفقیه» روایت نموده است که:

وَ قالَ صلّى الله علیه و آله و سلّم: قالَ اللهُ [تَبارَکَ و] تَعالَى: الصَّومُ لى و أنا أجزى بِهِ؛ و لِلصّائِمِ فَرحَتانِ: حینَ یُفطِرُ و حینَ یَلقَى رَبَّهُ عَزَّوجَلَّ؛ و الَّذى نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ لَخَلوفُ فَمِ الصّائِمِ عِندَ اللهِ أطیَبُ مِن ریحِ المِسکِ.

[رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمود: خداى تبارک و تعالى مى‏فرماید: روزه مختصّ به من است و خود پاداش آن را خواهم داد. و براى روزه‏دار دو سرور و خوشحالى است. اول وقت افطار، و دوّم وقت ملاقات با پروردگار. قسم به کسى که جان محمّد در دست قدرت اوست تغییر بوى دهان روزه‏دار نزد خداوند از بوى مشک برتر است. مترجم‏]] [[[][[][[[[]][[[

تفسیر روایت: الصُّومُ لِى و أنا اجْزِى بِه‏

علما را در معنى «اجزى به» خلافست؛ بعضى به صیغه معلوم خوانده‏اند (یعنى من خودم بنفسه جزاى روزه‏دار را مى‏دهم) و بعضى به صیغه مجهول (یعنى من خودم جزاى روزه‏دار هستم) و در هر صورت معنى بسیار عالیست.

امّا اگر «أجزى به» خواندیم، پس براى شرافت روزه همین بس که در میان عبادات و نسک، خدا خود را بنفسه پاداش دهنده این فریضه دانسته است؛ و اگر «اجزى به» خواندیم یعنى هیچ نعمتى و هیچ درجه از درجات جنّت سزاى روزه‏دار نیست‏ مگر ذات مقدّس او جلّ و علا که بنفس شریف خود جزاى اوست. و از اینجا استفاده مى‏شود که راه وصول به لقاى خداوند و فناى در ذات او که از لوازم جزاى روزه باشد بدون روزه میسور نیست.

علماء معرفةالنفس جوع و صیام را یکى از ارکان سلوک راه خدا شمرده‏اند، و در روایات اهل بیت علیهم السّلام و حدیث معراجیه که مرحوم مجلسى از «ارشاد» دیلمى و أسناد دیگر نقل مى‏کند مطالب عجیبى در فوائد جوع و روزه مذکور است.

در روایت مذکور از «من لا یحضره الفقیه» که نظیر آنرا غزالى در «إحیاء العلوم» از طریق عامّه نقل مى‏کند بیانى در ذیل آن دارد که مفادش اینست: صوم را خداوند به خود نسبت داده و مشرّف به ذات خود دانسته- و اگر چه تمام عبادات راجع به اوست همچنان که بیت الله الحرام را به خود نسبت داده، و گرچه تمام زمینها ملک اوست- به دو جهت:

اوّل آنکه: روزه کفّ نفس و ترک است و این سرّى است بین بنده و خدا، بخلاف سایر عبادات که در مرأى و مشهد مردم است، ولى روزه عمل باطنى است بواسطه صبر محض و این را غیر از خدا کسى نداند، بدین جهت به خود نسبت داده است.

دوّم آنکه: روزه دشمن خدا را که نفس امّاره است مقهور مى‏کند، چون وسیله شیطان شهوات است؛ و خوردن و آشامیدن و سایر مفطرات که مقوّى شهواتند بواسطه روزه از بین مى‏روند. بنابراین روزه شهوات را خورد و نابود مى‏کند و بالملازمه نفس امّاره و شیطان خورد و نابود مى‏گردد. قال صلّى الله علیه و آله و سلّم: إنَّ الشَّیطانَ لَیَجرى مِنِ ابنِ آدَمَ مَجرَى الدَّمِ فَضَیِّقوا مَجاریهِ بِالجوعِ.

[رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمودند: بدرستى که شیطان در انسان نفوذ مى‏کند مانند خون که در رگهاى آدمى در جریان است پس گذرگاههاى او را با گرسنگى تنگ و مسدود نمائید. مترجم]

انوارالملکوت، ج‏1، ص: 47-48